Aort Darlığı
Yetişkinlerde aort darlığının en sık nedeni aort kapak yaprakçıklarında hareketsizlik yapan dejeneratif kalsifikasyondur. Kapağın doğumsal malformasyonu da aort darlığına neden olabilir ve genç yetişkinlerde daha sık görülür. Romatizmal ateş gibi kalp kapakçıklarını tutan hastalıklar da aort kapağında darlığa neden olabilir.
Aort darlığının tanısı ve kapak değişiminin gerekip gerekmediği uzman kardiyoloji doktoru tarafından yapılacak fizik-muayene ve EKG, göğüs röntgeni ve ekokardiyografi gibi tetkikler yardımıyla saptanabilir.
Aort kalpten pompalanan kanın vücuda dağılmasını sağlayan ana atardamardır. Sol kalp ventrikülü ile aort damarı arasında aort kapağı bulunur. Aort darlığı, basit bir ifade ile, kalpten vücuda kanın yeteri kadar yüksek debide gönderilmesine engel olur. Daha dar bir yapıdan aynı miktardaki kanı gönderebilmek için kalp daha fazla çalışmak ve daha fazla kasılmak durumunda kalır. Uzun süre daha çok çalışmak zorunda kalan kalp büyür.
Kalp koroner damarlar ile kendi kendini besler. Çok çalıştığı için kas kütlesi artmış ve büyümüş kalpte koroner damarlar kalp kaslarına yeterli oksijen ve kanı getirmekte zorlanabilir. Bu durumda göğüs ağrısı (angina) oluşur. Özellikle kalbin daha çok çalışması gerektiği durumlarda, kalbinizin daha fazla temiz kan ve oksijana duyacağı ihtiyacı karşılayamaması ciddi göğüs ağrılarına neden olabilir. Agina, senkop, konjestif kalp yetmezliği gelişebilir.
Özetle ciddiye alınmadığında ciddi sağlık sorunlarına neden olabilen aort darlığının tedavi ve gerektiğinde ameliyat tarihini “uzman doktorunuza” danışabilirsiniz.
Genç yaşlarda ve daha uzun süre yaşaması öngörülen hastalarda metal kalp kapakçığı tercih edilir. Bunun temel nedeni metal kalp kapakçığının uzun ömürlü olmasıdır. Ancak kalpten geçen her kan bu metal kapakçığa temas/çarpma neticesinde kan hücreleri parçalanabilir (buna hemoliz denir). Kansızlık problemi yaşamamanız için doktorunuz ameliyat sonrası kan sulandırıcı olarak bilinen aspirin/coraspirin türevi bir ilaç reçete edecektir.
Yaşlı kişilerde veya yaklaşık 10-15 yıl yaşaması beklenilen aort kapağı değiştirilmesi gereken hastalarda ise hayvan donörlerden alınan hayvansal kapaklar tercih edilebilmektedir. Bu kapakların avantajı metal kapaklara nazaran daha doğal olması dezavantajı ise metal kapaklar kadar uzun ömürlü olmamasıdır.
Aort darlığında cerrahi tedavinin gerekip gerekmediği, hastanın darlık derecesine yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişebilmektedir.
Hafif derecede aort darlığı olan hastalarda fizik aktivite sınırlandırılmaz. Bu hastalar futbol oynayabilirler. Orta derecede aort darlığı olan hastalar yarışmalı sporlardan kaçınmalıdır. Diğer egzersiz formları güvenle yapılabilir. İleri derecede AD olan hastaların aktivitelerini daha düşük seviyelerde sınırlandırmaları gerekir. Ne derecede egzersiz/spor yapabileceğinizi uzman doktorunuza danışabilirsiniz.
Sigarayı ve alkolü bırakmanız doğrudan kalp kapakçığınızı etkilemese dahi genel sağlık durumunuzun iyileşmesini sağlayacaktır.
