İlaç kullanmadan tansiyon nasıl düşürülür?
Tansiyon; kanımızın damarlarımızda dolaşması için gerekli olan kan basıncıdır. Bu basınç kalbin pompalama gücüyle verilir ve normalden yüksek olmasına hiper(yüksek)tansiyon denir.
Normal tansiyon değerleri büyük tansiyon için 120 mmHg ve küçük tansiyon için 80 mmHg civarındadır. Tansiyonunuz, 180/110 mmHg gibi çok yüksek düzeye ulaşmadıkça kolay kolay belirti vermez.
Normal kan basıncı değerleri kişiye göre farklılıklar gösterir. 18 yaşını geçmiş istirahat halindeki bir erişkinde;
- Normal Sistolik (Büyük tansiyon) en çok 120 mm Hg
- Normal Diastolik (Küçük tansiyon) en çok 80 mm Hg olmalıdır.
- Sınırda Sistolik kan basıncı için 130-139 mm Hg,
- Sınırda Diastolik kan basıncı içi ise 85-89 mm Hg dır.
- Sistolik yüksek kan basıncı için 140 mm Hg
- Diastolik yüksek kan basıncı için ise 90 mm Hg dır
Türkiye’de yaklaşık her 3 kişiden birinde hipertansiyon rahatsızlığı vardır. Yüksek tansiyon, kalp krizi, kalp yetmezliği, felç, böbrek yetmezliği ve yaşamı tehdit eden diğer sağlık sorunları riskini artırır. Dahası her gün yüzlerce insan hipertansiyon veya hipertansiyonun şiddetlendirdiği kalp hastalıkları nedeniyle ölmektedir.
Yüksek tansiyonu kontrol altında tutmak mümkündür. Beslenme değişiklikleri, spor ve ilaçlarla hipertansiyondan kaynaklanan ölümler engellenebilir.
Yaşam tarzı ve hipertansiyon
Uzmanlar, yüksek tansiyonun %50-90’ının yaşam tarzı değişikliği ile başarılı bir şekilde düşebileceğini öne sürüyorlar.
Uygulamamda, bir hastanın kan basıncı hafif yükseliyorsa ve diyabet, sigara kullanımı veya kalp hastalığı öyküsü, felç veya kalp risk faktörleri gibi yüksek risk faktörleri yoksa, ilk tedavi olarak 3 aylık bir yaşam tarzı değişikliği denemesi öneririm.
Araştırmalar düzenli egzersizin hafif ve orta derecede hipertansiyonda kan basıncını ortalama 10 mmHg düşürdüğünü göstermektedir. Bu miktar kan basıncı ilaçları ile elde edilen etki ile aynıdır.
Bilinmelidir ki, düzenli egzersiz, dikkatli beslenme ve özellikle tuz tüketiminin azaltılması ve yürüyüş yapılması ömür boyu tansiyon ilacı kullanmaktan kurtarabilir.
Kan basıncınızı ilaç kullanmadan düşürmek isterseniz odaklanmanız gereken yerler şunlardır:
- Kalp ve nefes alış veriş hızını arttıran böylece oksijen tüketimini arttıran uzun süreli hareketler, aerobik (oksijen alarak yapılan) egzersizlerdir. Merdiven çıkma, yürüyüş, hafif koşu, bisiklete binme ve yüzme aerobik aktiviteler hipertansiyonla baş etmenize yazrdımcı olacaktır.
- Fazla kilolardan kurtulun. Vücut kitle indeksiniz 25 kg/m2’nin üzerinde ise fazla kilolarınızı vermeniz gerekir.Vücut ağırlığınızın %5’ini bile kaybettiğinizde kan basıncınızı önemli ölçüde düşürdüğü kanıtlanmıştır ve %10’unun atriyal fibrilasyon gibi diğer sağlık koşullarını başarılı bir şekilde iyileştirdiği gösterilmiştir.
- Tuz tüketimi kısıtlanmalıdır. İşlenmiş gıdalar, hazır gıdalar, marketlerden satın alınan paketlenmiş gıdalar genel olarak yüksek miktarda tuz içerirler.
- Alkol tüketiminden kaçının. Yakın tarihli bir çalışma, haftada 7-13 kez içki içenlerin, evre I hipertansiyonuna sahip olma ihtimalinin %53 daha fazla olduğunu gösterdi. Haftada 14’ten fazla içki içenlerde %69 daha yüksek hipertansiyon riski vardır.
- Meyve ve sebze tüketimi artırılmalı, doymuş ve total yağ tüketimi azaltılmalıdır.
- D vitamini düzeyi takip edilmelidir. D vitamini tansiyon seviyesinin normale çekilmesinde yardımcıdır.
- Kesinlikle sigara içilmemelisiniz. Sigarayı bırakmak, kan basıncını mütevazı derecede düşürür ve gelecekteki kalp hastalığı riskini önemli ölçüde azaltır.
Bu yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak, ibuprofen ve naproksen gibi antienflamatuar ilaçların düzenli kullanılmasından kaçının ve varsa uyku apnesini tedavi edin.
Yaşam değişiklikleri, beslenmeye dikkat etme ve egzersiz yapma gibi hali hazırda zaten yapılması gereken sağlık gereklilikleri hipertansiyon ilaçlarınızın dozunun düşürülmesini hatta hiç ilaç kullanmadan tansiyonunuzu kontrol altında tutabilmenizi sağlar.
Söz konusu yaşam değişiklikleri, sadece tansiyonunuzu düşürmekle kalmaz aynı zamanda olası diğer hastalıkların başlangıcından da sizi korur veya hastalıkları daha hafif atlatmanıza yardım eder. Yüksek tansiyonunuz varsa, bu güçlü tedaviyi kaçırmayın.