Demir Eksikliği Nedir?
Vücutta yeteri kadar demir elementi olmamasına demir eksikliği denir. Demir insan bedeni ve sağlığı için çok önemlidir (1).
Demir elementi bir kere vücuda alındıktan sonra depolanır veya kullanılır. Vücuda alınan demir bir daha asla atılmaz, eğer atılıyorsa bu bir hastalık ya da tıbbi durum ile ilgilidir.
Demir eksikliği gelişebilmesi için 3 önemli ihtimal vardır (1):
- Vücuda yeteri kadar demir alınamamaktadır. Yeterli demiri içeren besinlerle beslenmemek yaygın nedenidir. Bazen de besinlerde demir vardır ancak bağırsaklar bu demiri ememez. Demir emilimini azaltan her durum demir eksikliği riski oluşturur.
- Demir bir tıbbi durum nedeniyle vücuttan atılmaktadır. Kanamalar yaygın nedenidir. Regl kanaması, mide kanaması ya da burun kanaması gibi kan kayıpları demir eksikliği riskini arttırır.
- Demir ihtiyacı artmıştır. Gebelerde, bebeklerde ve büyüme çağındaki çocuklarda da vücudun demir ihtiyacı arttığı için demir eksikliği görülebilir. Demir vücuttan atılmamıştır, emiliminde de bir problem yoktur ancak hızlı büyüme nedeniyle demir ihtiyacı artmıştır. Vücuttaki demir miktarı, artan ihtiyacı karşılayamadığı için eksiklik görülmüştür.
Demir (Fe) eksikliği sonucu, demir eksikliği anemisi meydana gelir. Dünyada görülen anemilerin en sık nedenidir. Besinlerle yeterli demiri alamayanlarda ve çok kan kaybedenlerde demir eksikliği riski yüksektir (1).
Demirin eksik olduğu durumlarda kanda yeteri kadar oksijen taşınamaz. Kaslarınıza, beyninize ve diğer tüm organlarınıza yeterli oksijen taşınamadığında şunları yaşayabilirsiniz:
- Halsizlik
- Yorgunluk, çabuk yorulma
- Bitkinlik
- Zor uyanma
- Dikkat eksikliği
- Konsantre olamama
- Ayağa kalkarken gözlerin önünün kararması
Demir eksikliği, beslenme önerileri ve demir eksikliği ilaçları ile tedavi edilebilir.
Eğer demir eksikliğine bağlı anemi ciddi bir boyutta ise (Hemoglobin 7 gr/dl’den az ise) kan nakli gerekebilir.