Meme kanserini erken tespit etme yolları
Meme kanserini erken tespit etme yolları neler? Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser çeşididir. Meme kanseri gelişmiş ülkelerde her 7 kadından birinde görülür.
Türkiye’de meme kanseri ortalama 25 yaşından itibaren görülmeye başlar ve görülme sıklığı yaşla birlikte artar. 45-49 yaş grubu meme kanserinin en fazla tanı aldığı yaş grubudur. Tüm meme kanserlerinin yaklaşık %17’si 45-49 yaş arasında tanı almaktadır.
Meme kanseri ne kadar erken tespit edilirse tedavisi o kadar kolay olmaktadır. Ne kadar geç tespit edilirse o kadar çok rahatsız edici tedaviler gerekebilir. Örnek vermek gerekirse erken tespit edilen basit bir meme kanseri ilaç ve radyasyon tedavileri ile tedavi edilebilirken geç farkedilen kötü huylu meme kanserlerinde memenin tamamen çıkarılması gerekebilir. Hatta meme ile birlikte meme altındaki kas dokusu ameliyatla çıkarılabilir.
O halde meme kanserinin erken tespit edilmesi çok önemlidir.
Kendi kendine elle meme muayenesi ve mamografi meme kanserinin erkenden tespiti için oldukça önemli basit ve etkili iki tarama yöntemidir. Şimdi meme kanserini erken tespit etmenin bu iki temel adımını öğrenelim.
1. Kendi kendine elle meme muayenesi
Kadınlar, genç yaşlarda meme kanseri görülme ihtimali daha düşüktür. Genç yaşlarda meme daha sıkı iri ve sert kıvamlıdır. Genç yaşlardan itibaren sürekli meme grafisi (mamografi) çektirmek memenin alacağı radyasyon miktarını arttırır. Genç yaştan itibaren çok kere memelerin radyosyona maruz kalması (hastane ortamında mamografi amacıyla olsa bile) memelere zarar verecektir. Fazla radyasyon kanser gelişmesine neden olan etkenlerden biridir.
- Genç yaşlarda en basit, uygulanabilir ve önemli tarama “kendi kendine elle meme muayenesidir.” Kendi memelerinizi ellerinizle yoklayın ve olası anormal bir sertlik olup olmadığını arayın.
- Adet başlangıcından 5-7 gün sonra yani hormon etkisinin en az olduğu dönemde memelerinizi kendi ellerinizle yoklayın. Mercimek ya da nohut büyüklüğünde sert kıvamlı anormal bişeyler elinize gelirse hekiminize başvurun.
- Ayrıca meme ucundan akıntı geliyorsa, memelerinizde şekil bozukluğu başlamışsa ve ayna karşısında kendi memelerinize baktığınızda memelerinizde simetrik olmayan bir görünüm varsa hekiminize başvurun.
2. Mamografi
Mamografi, meme kanseri tanısı için düşük dozda çekilen meme röntgenidir. Mamografi fizik muayene ile saptanamayacak kadar küçük şişlik, beze, ur, tümör, kanser gibi hastalıkları tespit etmek için kullanılır.
40 yaşından sonra yılda 1 kez yapılmalıdır.
Mamografi Ne İşe Yarar ?
- Çok erken milimetre büyüklüğünde kanseri yakalamaktadır.
- Düzenli tarama yaptıran kadınlarda meme kanserinden ölüm azalmaktadır.
- En etkili ve tek tarama yöntemidir.
Açıkçacı çok erken yaşlardan itibaren gereksiz sıklıkta yapılan meme taraması (Mamografi) meme kanseri riskini arttırır. Ancak erken tanı da tedavide oldukça önemlidir. Bu iki uç nokta arasında denge, doktor önerisi doğrultusunda tarama yaptırılmasıdır.
Klinikte meme muayenesi ne sıklıkta yapılır?
- 20-40 yaş arası kadınlarda her 3 yılda bir
- 40 yaştan sonra yılda bir (üst yaş sınırı yok)
3. Meme kanserinin belirtileri nelerdir?
- Memede; genellikle ağrısız, sert yapılı, hareket ettirilebilen veya yerinden oynamayan, zamanla büyüyebilen yapıda ve karakterde ele gelen şişlikler.
- Meme boyutunda veya meme şeklinde değişiklik. Memelerin simetrisini kaybetmesi.
- Meme cildinde kızarıklık, morluk, yara, damar genişlemesi, içeri doğru çöküntü, yaygın küçük şişlikler, portakal kabuğu görünüşü gibi noktasal çekintiler.
- Meme başı ve çevresinde, renk ve şeklinde değişiklik, meme başında genişleme, düzleşme, içe çökme, yön değiştirme, kabuklanma, çatlaklar ve yaralar.
- Meme başından kanlı veya kansız akıntı gelmesi.
- Koltuk altında görülebilen, elle fark edilen ağrılı ya da ağrısız şişlikler.