Metabolizma yaşı ve bazal metabolizma hızı
Metabolizma yaşının ne olduğuna dair birçok bilgi duyarsınız. Fakat metabolik yaş nedir, nasıl belirlenir ve gerçekte ne anlama gelir?
Metabolizma yaşı nedir?
Metabolizma yaşınız, bazal metabolizma hızınızın (BMH) veya vücudunuzun istirahatte ne kadar kalori yaktığınızı hesaplar. Genel popülasyondaki sizin yaşınızdaki diğer insanların bazal metabolizma hızları ile karşılaştırır. Metabolizma yaşı şu sorulara yanıt arar:
- Sizin bazal metabolizma hızınıza genel popülasyon kaç yaşında sahip?
- Sizin istirahat halinde harcadığınız enerjiyi insanlar ortalama kaç yaşında harcıyorlar?
Metabolizma yaşınız size sağlığınız hakkında neler söylüyor?
Metabolik yaş fitness endüstrisinin son yıllarda sıkça kullandığı bir terim. Bazal metabolizma hızı, bir kişinin genel sağlık ve zindeliğinin yalnızca bir ölçümüdür. Bazal metabolizma hızını, sağlık ve zindeliğin tek ve yegane ölçütü olarak kullanmak yanlış olacaktır.
Metabolizma yaşı tıp dünyasının detaylı araştırmalar yaptığı bir konu değil. Bu sadece basit kıyaslamalar yapmanızı sağlıyor.
Kendinize koyduğunuz spor hedeflerinizi gerçekleştirmenize yardımcı oluyorsa elbette metabolizma yaşınızın sıkı takipçisi olabilirsiniz ancak metabolizma yaşınızdan memnun olmanız size tamamen sağlıklı olduğunuzu düşündürmesin.
Metabolizma yaşınızın, gerçek yaşınızdan farkı nedir?
Metabolizma yaşınız, sizin metabolizma hızınız toplum genelinde ortalama hangi yaşlarda görülüyorsa sizi o yaşlarda ilan eder. Gerçek yaşınız ise doğum tarihinizle başlayan takvim yaşınızdır.
Metabolizmanız hızlıysa: Sizin yaşınızda olan insanlardan ortalama olarak daha hızlı metabolizmanız varsa, metabolizma hızınız sizi daha genç gösterir. Bu genel anlamda iyi bişeydir. Sağlıklı beslenmeye ve egzersizlere devam edin.
Metabolizmanız yavaşsa: Sizin yaşınızdaki insanlardan ortalama olarak daha yavaş metabolizmanız varsa, metabolizma hızınız sizi daha yaşlı gösterir. Bu genel anlamda kötü bişeydir. Beslenme düzeninize dikkat etmeniz ve daha fazla hareket ve spor yapmanız gerekebilir.
Bazal metabolizma hızını nasıl yorumlamalıyız?
Bazal metabolizma hızı, vücudunuzun istirahatte çalışması için gereken minimum kaloridir. Yani bir tek parmağınızı dahi kaldırmadan harcadığınız enerjiyi gösterir.
Tamamen kanepe üzerinde bir patates gibi hiç hareket etmeden duruyor olsanız bile nefes alıp verirken, kan dolaşımınız gerçekleşirken, daha önce yediğiniz şeyleri vücudunuz sindiriyorken ve bunun gibi her zaman yapılan şeyler için kalori yakıyorsunuz.
Bazal metabolizma hızını örnek vermek gerekirse, motorların vites boştayken rölantide harcadığı enerji olarak düşünebilirsiniz.
Bazal metabolizma hızınız herhangi bir fiziksel aktivitenizi etkileyen bir faktör değildir. Aktivitelerde harcadığınız enerjiden farklıdır. Bedeninizin harcadığı enerjinin yaklaşık yarısını bazal metabolizmanız harcar.
Bazal metabolizmanın harcadığı kalori (enerji) aşağı yukarı bellidir ve ne kadar çok hareket ederseniz harcayacağınız toplam enerji o kadar artar. Hareketsiz yaşayanlarda günlük harcanan kalorinin çoğunu bazal metabolizma oluşturur. Hareketli kişilerde, sporcularda ve düzenli egzersiz yapanlarda günlük harcanan enerjinin daha az kısmını bazal metabolizma oluşturur.
Bazal metabolizma hızı hesaplama:
Bazal metabolizma hızınızı tahmin etmek için cinsiyetinizi, boyunuzu (santimetre cinsinden), kilonuzu (kilogram cinsinden) ve yaşınızı hesaba katmanız gerekir.
- Erkek: 66.5 + (13.75 x kg) + (5.003 x cm) – (6.775 x yaş)
- Kadın: 655.1 + (9.563 x kg) + (1.850 x cm) – (4.676 x yaş)
Tüm yetişkinler için uygun tek bir bazal metabolizma hızı formülü ve değeri yoktur. Vücut oranları ve demografik özellikler hesaplamaya katılmadığından bu formüller kesin sonuç vermeyebilir.